Integrale openbare ruimte
Stand van zaken
De openbare ruimte is de plek waar alles letterlijk en figuurlijk samen komt; het is de plek waar mensen elkaar ontmoeten, naar hun werk gaan, spelen, sporten en ontspannen. Het is daarmee een bindmiddel in onze samenleving en het vormt de basis voor het openbare leven. We hebben in de Omgevingsvisie “woest aantrekkelijk Apeldoorn” (gekoppeld aan Buitenkansen/uitnodigende buitenruimte) een zestal ambities voor de openbare ruimte geformuleerd:
1) Parkstad in het landschap
a. Een natuurinclusieve stad tot in alle haarvaten
2) Apeldoornse wijken zijn dorps
a. Een buitenruimte waar wandelen en fietsen de inrichting bepalen
3) Kinderen spelen gewoon op straat
a. Een buitenruimte die is ingericht om overal te kunnen spelen
4) Het dorpse in de wijk
a. Wijken waar men levenslang samen kan wonen
5) De stad als sportschool
a. Alle ruimte voor de sporter in de buitenruimte
6) Buitenkunst
a. De cultuur en het erfgoed van de stad wordt beleefbaar en bespeelbaar
We willen deze 6 ambities realiseren. De vervanging van de openbare ruimte is het moment om de openbare ruimte een nieuwe impuls te geven. Het toevoegen van groen, afkoppelen van regenwater of het stimuleren van bewegen of ontmoeten zijn hier voorbeelden van.
De mate waarin synergie tussen investeringen en beheer mogelijk is, bepaalt mede het tempo van de realisatie. We hebben immers geen financiële middelen om assets eerder te vervangen dan het moment waarop ze zijn afgeschreven en deze afschrijvingstermijn betreft veelal decennia. Dit bepaalt dan ook in belangrijke mate de snelheid van realisatie van de ambities.
Veel assets lopen tegen het eind van hun levensduur. Momenteel ligt 87% tot 90% van de wegen er goed bij, maar het moment dat we deze wegen niet meer met onderhoud alleen op orde houden, komt naderbij. De omvangrijke naoorlogse groei van Apeldoorn leidt 60 tot 80 jaar later tot een grote vervangingsopgave. In het Beheerprogramma openbare ruimte dat de raad in januari 2021 besprak, werd uitgegaan van oplopende structurele kosten tot circa € 30 miljoen per jaar vanaf 2030 - 2040.
Daarnaast zijn de materiële (onderhouds)kosten twee jaar achtereen niet geïndexeerd, om invulling te geven aan de bezuinigingsopgave. Op de exploitatiebudgetten heeft dit voor de afdeling Beheer en Onderhoud een effect van tussen de € 200.000 en € 250.000 per jaar, dus in totaal is dit een structurele bezuiniging van € 400.000 a € 500.000. Ook dit heeft gevolgen voor de kwaliteit van de openbare ruimte.
De kansen en uitdagingen maken het noodzakelijk om tot een optimale afstemming qua investeringen en beheer in de hele gemeente komen. Om die reden werken we integraal samen met andere programma’s. Dat doen we onder meer via assetmanagement en een programmatafel waarin we voorstellen wegen en u daarmee integraal kunnen adviseren.
1.a. Groen
Stand van zaken
Groen is een onderscheidende kwaliteit van Apeldoorn. Het is ons natuurlijke kapitaal. In het beheer van de gemeente merken we de gevolgen van de klimaatverandering. Er is bijvoorbeeld sprake van verdroging en wateroverlast bij hevige stortbuien. Daarnaast is er sprake van verzuring door stikstof. Dit betekent dat we extra moeten investeren in groeiplaatsen voor bomen, het totale kroonvolume van bomen moeten vergroten en stenige omgevingen moeten omvormen naar groen. Voor een deel doen we dat natuurlijk al, onder meer via Bokashi voor de bomen en de actie Steenbreek voor het omvormen naar groen. |
---|
In 2022 ronden we de geplande investeringen uit MPB 2018-2021 (€ 1,8 miljoen) af. Vertrekpunt bij alle investeringen is het Uitvoeringsplan Groenplan en Eco-gids: maximale-variant |
1.b. Wegen
Stand van zaken
In 2014 is gestart met de uitvoering van de maatregelen die zijn opgenomen in het Herstelplan Wegen (fiets-, voetpaden en wegen). Mede door de extra provinciale middelen is de kwaliteit van onze wegen in de afgelopen jaren grotendeels hersteld. Vooral de asfaltwegen zijn in kwaliteit toegenomen (wat ook de insteek was van het Herstelplan). Hiermee is de basis nu redelijk op orde. Zoals benoemd in de paragraaf “integrale openbare ruimte” voorzien we een nieuwe grote opgave voor de vroeg na-oorlogse wijken. Deze vertaalt zich naar circa € 30 miljoen per jaar vanaf 2030 - 2040. We zetten een deel van het budget in voor het omvormen van asfalt naar elementenverharding en een deel op specifieke projecten waar grote kansen liggen om meerwaarde toe te voegen (bijvoorbeeld een grote plus in beeldkwaliteit, veiligheid of functionaliteit). Bij dergelijke ingrijpende projecten geven we inwonersparticipatie een grotere rol. Het zijn immers de bewoners en gebruikers die echt kunnen vertellen hoe hun straat een aantrekkelijk verblijfsklimaat krijgt. Het is belangrijk om het Herstelplan Wegen in de toekomst te verbreden naar een integraal vervangingsprogramma openbare ruimte. Voor 2022 staan in ieder geval de vervanging van de volgende wegen op het programma: Abraham Kuyperstraat; Griffiersveld; woonstraten in Ugchelen; Soerenseweg; woonstraten Dreven Noord en De Parken. |
---|
In 2022 worden de wegen en fiets/wandelpaden conform het integrale beheerprogramma in uitvoering gebracht. |
2. Openbare verlichting
Stand van zaken
Apeldoorn zet de laatste jaren sterk in op het vervangen van minder energie efficiënte armaturen door dimbare LED armaturen. Ruim 35% van het areaal in Apeldoorn bestaat nu uit dimbare LED armaturen. Tevens gaan we ca. 600 slechte masten vervangen door nieuwe gepoedercoate masten en worden jaarlijks ca. 1.000 nog goede masten geschilderd. Met bovenstaande werkzaamheden dragen we bij aan een mooi, aantrekkelijk en duurzamer Apeldoorn. |
---|
Het planmatig onderhoudsbudget wordt ook in 2022 overeenkomstig het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan ingezet conform het integrale beheerprogramma. |
3. Bruggen
Stand van zaken
Het algemene beeld is dat er voldoende middelen zijn om de bruggen, tunnels en viaducten op orde te houden. Voor de langere termijn, na 2030, zijn de vervangingsgelden met betrekking tot renovatie van kanaalbruggen en spoorviaducten niet aanwezig. |
---|
In 2022 staan vervangingen van de volgende bruggen/brugdelen in de planning: Griffiersbrug; kanaalbrug Saba; brug Curiestraat; brug Sprengenweg; Kanaalbrug (achter McDonalds); Brug Laan van Zevenhuizen en de vlonderplanken bij winkelcentrum De Linie. |
4. Begraafplaatsen
Stand van zaken
In november 2018 is door de raad een geactualiseerde beheersverordening begraafplaatsen vastgesteld. Deze aangepaste verordening sluit aan bij de VNG modelverordening en biedt nieuwe keuzemogelijkheden voor begraven en asbezorging. De voorziening begraafplaatsen laat een positief beeld zien maar een vinger aan de pols blijft nodig. Een nieuwe visie met daarbij een beheerplan voor de begraafplaats Soerenseweg laat zien dat het extra kosten met zich meebrengt om deze begraafplaats op het gewenste peil te houden. |
---|
5. Water & riolering
Stand van zaken
Het jaarprogramma wordt uitgevoerd. Speerpunten van het plan zijn anticiperen op klimaatverandering door het afkoppelen van regenwater en de openbare ruimte meer geschikt maken voor de opvang van regenwater. Er wordt ingezet op het afkoppelen van 6 ha verhard oppervlak o.a. in de openbare ruimte, bij scholen en particulieren door middel van een subsidieregeling. Samen met het waterschap wordt gewerkt aan een verdere verduurzaming van de afvalwaterketen. Een reguliere taak is het dagelijks beheer en groot onderhoud van de riolering door vervanging en reparatie. |
---|
Binnen het programma worden diverse projecten uitgevoerd. De belangrijkste zijn: maatregelen tegen wateroverlast, waterkwaliteitsmaatregelen, groot onderhoud en verbeteringen in de riolering, beekherstel en diverse afkoppel projecten. Er wordt in 2022 ook weer ingezet op het afkoppelen van verhard oppervlak o.a. bij het omvormen of de rehabilitatie van straten. |
6. Verkeersapparatuur
Stand van zaken
Voor het beheer en onderhoud van verkeersapparatuur zijn contracten gesloten met diverse leveranciers. Dit geldt ook voor het vervangen en/of ombouwen van verkeersregelinstallaties (VRI) en het verhelpen van storingen. De komende jaren worden diverse afgeschreven VRI kasten vervangen door een iVRI's (intelligente Verkeers Regel Installaties). Er loopt een aanbesteding om de automatische stadsafsluitingen te vervangen door een nieuw systeem. |
---|
Het onderhoud en de vervanging wordt ook in 2022 planmatig uitgevoerd conform het integrale beheerprogramma. |
7. Parkeren
Stand van zaken
In 2018 heeft een aanbesteding plaatsgevonden voor het vervangen van parkeerapparatuur in de bestaande Apeldoornse parkeergarages en een te leveren en plaatsen installatie voor de nieuwe parkeergarage Anklaar. Deze vervanging wordt over drie jaar uitgesmeerd en is inmiddels grotendeels afgerond. De garage Haven centrum krijgt nog een nieuwe entree. |
---|
In 2022 voeren wij het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan verder uit. |
8. Gemeentelijk vastgoed (gebouwen en sportvelden)
Ons vastgoed valt eveneens onder de kapitaalgoederen. Voor dit deel van onze kapitaalgoederen heeft de raad eerder besloten een aparte paragraaf op te nemen. We verwijzen u dan ook naar deze paragraaf Vastgoed .
Het onderhoudsbudget 2022 bedraagt € 4.439.000 en is exclusief interne uren. Het onderhoudsbudget voor de door Accres te onderhouden panden betreft het eigenaren- en gebruikersonderhoud. Het onderhoud Vastgoedbedrijf 2022 is inclusief de jaarlijkse storting in de onderhoudsvoorziening van het Vastgoedbedrijf.